Thứ Tư, 16 tháng 10, 2013

Sinh nhai thời đầu thế kỷ 20.



Ảnh hiếm về kế sinh nhai trên phố phường Việt Nam năm 1900

Những hình ảnh dưới đây được giới thiệu trong một ấn phẩm có tiêu đề "Bắc Bộ 1900" (Le Tonkin eu 1900) được xuất bản nhân triển lãm thế giới tại Paris, Pháp vào năm 1900.
  Người cửu vạn đẩy
xe cút kít chở gạo.
  Xe kéo tay là phương tiện kiếm cơm của rất nhiều người dân nghèo thời thuộc địa.
  Một quầy hàng bán đồ gốm.
Nghề lấy ráy tai dạo.
Cậu bé bán khoai.
 Chở lợn bằng xe cút kít.
 Cụ ông bán chiếu cói.
 Sản xuất và bày bán dép ngay tại chỗ.
 Sản xuất đồ gia dụng bằng tre.
 Nghề làm ô lọng.
 Những người cửu vạn lúc rỗi việc.
 Nghề khảm trai mỹ nghệ.
 Một nghệ nhân thêu cờ phướn.
Những tấm da đang được căng tại một xưởng thuộc da trâu bò.
Theo KIẾN THỨC / BELLE INDOCHINE
___________________________________
Xem thêm:

41 nhận xét:

  1. Ảnh bán khoai, sao đều tăm tắp? Có khi nào bán trứng vịt muối không anh?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đồng ý, Thụy cũng thấy giống trứng hơn đó bạn .

      Xóa
    2. Họ chua lời chú thích vào, chứ anh cũng nghĩ đó không phải khoai.

      Xóa
    3. Vậy ba anh em nghĩ giống nhau. Trứng vịt muối đi ha. Hihi...

      Xóa
    4. Làm gì có trứng mà xếp chồng chất như vậy. Khoai tây đấy.

      Xóa
    5. Mộc Lan làm Thụy thèm nhân bánh Trung Thu quá đi ... Hì

      Xóa
    6. PTV ơi, VMT à, bọn mình bộ ba tranh thủ chọc ghẹo anh Tiêu Phong một tí đi.
      Haha...

      Xóa
    7. Khoai tây không thể đều tăm tắp như vậy được. Nên anh nghĩ nó là trứng.

      Ở Sài Gòn thì anh chưa thấy trứng muối, còn ở Hà Nội thì trứng muối bán ở chợ có vỏ đen sì như than ấy. Họ bảo quản bằng than trấu trộn rơm. Chế biến thì rửa sạch cái lớp bảo quản ngoài đấy đi.

      @ML: Xa luân chiến à, vậy cứ thoải mái, tiếp không nổi cùng lắm là chạy thôi :))

      Xóa
    8. Em thích chọc ghẹo anh, vì thấy anh lúc nào cũng nghiêm túc quá.
      Trứng của anh (kể) đen thế có khi nào là trứng bách thảo không?
      Hihi...
      Phải cười, không được nhăn nhó đấy.

      Xóa
    9. Họ không chú thích nhầm đâu anh. Đó là khoai tây. Em nhớ mẹ vẫn thường kể những năm đói kém, phải ăn khoai tay trừ bữa, những củ khoai tây bé bằng ngón chân cái hoặc như những viên bi vì những củ khoai ngon phải mang bán. Thường khoai tây đều củ, rất hiếm củ nhỏ. Chị Thanh bây giờ nhìn thấy khoai tây vẫn sợ vì hồi bé bị ăn nhiều quá... Hơn nữa thời gian ấy lấy đâu ra trứng nhiều như vậy, mà có cũng không to như thế!

      Xóa

    10. Thụy cũng nghĩ là trứng, bởi vì phía dưới mấy chiếc rổ tre đó lót đầy rơm mà ... Phong ca, trứng muối ở Sài gòn người ta vẫn ngâm trong lọ để bán, nếu không muốn nó bị mặn quá thì vớt ra, rửa sạch để dành trong tủ lạnh là được .

      Còn trứng mà anh thấy bọc than đen sì đấy là trứng vịt Bắc thảo chứ . Trứng vịt Bắc Thảo ( hay trứng Bách Thảo, Bách nhật trứng ), là một món ăn từ trứng có nguồn gốc Trung Hoa. Tại Việt Nam, món trứng này được làm từ trứng vịt, ủ trong một hỗn hợp từ đất sét, tro, muối, vôi, và trấu... trong nhiều tuần lễ, hay nhiều tháng. Ở Trung Quốc, người ta còn làm món này từ trứng cút và trứng gà .

      Loại trứng này khi bổ ra thì lòng đỏ đã đen như than, ăn béo ngậy, còn lòng trắng thì ngã sang màu vàng sậm và trong khe, dai ...

      Loại trứng này mấy ông nhậu rất thích . :D

      Xóa
    11. Triễn lãm năm 1900 mà PTV?

      Xóa
    12. Mulan ơi, nếu năm 1900 vay thì nói về lý thôi nhé, nói về lý thì càng không thể là trứng. Mà triển làm thì càng không thể nói chuyện là họ chú thích sai đâu. :)

      Xóa
    13. @ ML: Anh chỉ nghiêm túc những lúc nghiêm túc thôi, còn lúc uống rượu thì nói bậy cũng nhiều lắm :))

      @ F: Anh trong đời thấy cũng ko ít khoai tây, nhưng đều tăm tắp trăm quả như một như trong ảnh thì chưa thấy bao giờ. Vả lại anh để ý là vì trong ảnh, quanh mấy '' quả trứng '' đó có đường viền mờ mờ, anh sợ có tý photoshop ở đấy, nên mới nghi nghi là không phải khoai tây.

      @ Thụy và ML: Trứng bắc thảo anh lạ gì, nhậu suốt :)) Còn quả trứng muối bán ở chợ Hà Nội thì anh cũng không hiểu sao họ bảo quản như vậy. Bóc lớp bảo quản than đen đấy ra thì vỏ nó cũng như vỏ quả trứng vịt thôi. Lúc đó mới bỏ vào nồi được. Anh từng mua mấy chục trứng đó biếu thày anh mà. Nếu ML ở Hà Nội, đã từng đi chợ Âm phủ sẽ thấy bán nhiều. Các chợ quanh khu Hoàn Kiếm cũng bán trứng đó. Các chợ khác ít '' tạt té '' nên anh không để ý họ có bán không.

      Xóa
    14. Ờ, mà nhìn kỹ kỹ lại thì cũng thấy có vài '' quả '' không đều lắm, cũng méo méo, bẹt bẹt. Có thể khoai tây họ tuyển củ đều và đẹp ra bán thật :))

      Xóa

    15. Không đúng, nếu đấy là khoai tây thì phải là khoai thế kỷ 21 này - tức là khoai đã chuyển đổi gien - chứ thế kỷ 19 thì không thể đâu ạ. Chỉ nói thời Thụy còn bé thôi, khoai tây vẫn còn ẹo ọ, củ lớn củ nhỏ chứ đâu có đều tăm tắm thế ...

      Em nghĩ những chú thích bên dưới là do sau này người ta mới viết vào .

      Xóa
    16. Chả có cơ sở gì để nói điều này đúng hay không đúng cả. Dựa vào cơ sở lý luận mà nói thôi. Thời đó mà trứng xếp thành đống thế thì dân giàu quá rồi. Thuỵ chưa làm nghề nông không biết rồi, khoai tây ngày trước còn tròn hơn bây giờ, chỉ là củ nhỏ hơn nhưng vỏ trắng hơn. Khoai tây mà biến đổi gien ấy, nó giống quả thận chứ không phải quả trứng. Thương lái thu mua chọn củ đều thì sao không thể? Chả ai bảo quản trứng theo cái kiểu như trên đâu!

      Xóa
    17. Hihi... anh Tiêu phong không được bonus kiểu ấy đấy nhé. Các chú thích đều được dịch ra tiếng Việt, chưa rõ câu nguyên bản là gì.
      Khoai, đúng thời bấy giờ thì chỉ có khoai lang, khoai sọ là cùng. Khoai tây, là khoai Tây cơ mà?

      Xóa
    18. Cái này lại phải nhờ Tiêu huynh giảng thêm chút sử rồi. :)
      Mulan chờ chủ nhà giảng thêm về sử nhé! F chỉ nhớ đại khái là Việt Nam bị pháp thuộc từ năm 1884- 1945. Mulan tự tìm hiểu về giao thương và phát triển kinh tế thời đó nhé! :)

      Xóa
    19. Triển lãm năm 1900, có nghĩa là những bức ảnh trên còn được chụp trước đó, thì PTV không thể kể đến việc mẹ và chị ăn khoai cũng như kể việc nông lâm trường. Nên lúc nãy mình có ý nhắc năm triển lãm là vậy.
      Thời đó vàng người ta còn chất thành đống huống chi là trứng bạn ơi!

      Xóa
    20. ML chỉ nhớ 1858 thực dân Pháp nổ phát súng đầu tiên ở Đà Nẵng. Còn sớm hơn cột mốc PTV nói.

      Xóa
    21. Mulan lại hồ đồ nữa rồi. F có thể nhầm khi nhắc chuyện mẹ, vì mẹ F sinh năm 45, có thể không liên quan tới những bức ảnh năm 1900 trên kia. Những bức ảnh trên Mulan nói chụp trước đó hay năm đó? Cái này cần kiểm chứng! Nhưng để có những bức ảnh này, chắc chắn phải có kỹ thuật Tây phương. Nếu nói, khoai tây là phải ở Tây thì buồn cười lắm! Khoai tây được du nhập vào VN từ năm 1890, và các nước Nam á, Đông Á là nơi trồng nhiều khoai tây xuất khẩu nhất. :)

      Xóa
    22. Mulan chú ý nhé, năm 1858 pháp mở chiến dịch xâm chiếm các nước Đông Dương, nổ phát súng đầu tiên là năm ấy, nhưng năm 1884 VN mới chính thức bị Pháp thuộc! Khoai tây nhập ban đầu là phục vụ quan Pháp, sau tới quan lại, dần dần nhân rộng và phổ biến trong nông nghiệp...

      Xóa
    23. Thôi F ngủ đây. Đau đầu từ sáng giờ. Mai đợi chủ nhà bổ sung thêm thiếu sót cho hai đứa mình thêm vậy. G9

      Xóa
    24. Ah, hơi buồn cười vì vụ vàng chất thành đống! :))

      Xóa
    25. Đang lúc tranh luận mà PTV dành cho ML từ hồ đồ trong khi bạn lập luận sai thì chỉ cho là mình "nhầm" thì thiếu công bằng lắm.
      Bạn chịu khó coi lại phần trích dẫn của anh TP năm thực hiện triển lãm. Là 1900.
      Khoai tây chỉ có bạn mới nói là của phương tây, chứ ML không có nói.
      Chỉ đơn giản là tập quán dân Việt không chuộng khoai tây. Thời nào cũng thế.

      Xóa
    26. Vụ vàng chất thành đống thì đương nhiên. Địa chủ, bá hộ, thời ấy đầy ra mà bạn.

      Xóa
    27. Umh... Cái từ Tây cũng là từ việc Mulan nhấn mạnh đó thôi. Khoai Tây là của phương tây thì đúng rồi, F phải dùng từ du nhập đó chứ! Nhắc chuyện mẹ để nói về những năm đói kém, không khẳng định là năm ra đời những búc ảnh mà! :)
      Thêm nữa, cường hào, địa chủ, hay gì gì ấy cũng không có vàng chất đống như khoai thế kia đâu. Rương, hòm, ống bơ... Thế đấy! Nhưng chắc chắn là không có cả đống! :)))
      Ngủ thôi nhé! Mệt lắm rồi!

      Xóa
    28. Tính cột mốc như bạn, chắc TCS phải viết lại Gia tài của mẹ, làm gì đủ 100 năm nô lệ giặc tây?

      Xóa
    29. Chán thật! Thi ca có thể phóng tác! Lịch sử thì không! Mulan đọc lại sử đi! Nổ phát súng đầu tiên không có nghĩa là đã chiếm được thuộc địa!
      Mà thôi, ai nghĩ khoai thì nó là khoai, ai nghĩ trứng thì cứ nghĩ là trứng. Nhưng không bóp méo sử là được.

      Xóa
    30. 1900 thì VN bị Pháp thuộc rồi. Nếu căn cứ theo lịch sử, thì có thể có chuyện khoai tây đã được nhập cảng vào VN sớm hơn thời Pháp thuộc. Vì khi mở mang về phía Nam của các chúa Nguyễn, đất Hà Tiên đã có thương cảng rất lớn cho tàu buôn nước ngoài đến. Rồi cảng Hội An nữa. Cây cao su thì đúng là Pháp mang sang, còn khoai tây thì nếu suy luận theo sự phát triển cảng biển thời đó có thể cho rằng nó được mang vào theo lối giao thương. Đó là cứ suy luận thế.

      Còn trong ảnh, thoạt nhìn thì thấy giống trứng, nhưng công bằng nhìn lại, có những quả không giống lắm. Nhưng khoai mà đều như vậy thì cũng lạ. Chú thích họ ghi là khoai thôi, chứ không ghi khoai gì.

      Xóa
    31. Cám ơn Tiêu huynh bổ sung thêm thiếu sót. Em học thêm về sử thôi... :-)

      Xóa

    32. Gởi chị PTV .

      Thụy đã không định nói tiếp vì vấn đề bọn mình đang tranh luận vui vẻ thì lại có chiều hướng không được vui nữa, nhưng vì chị nói là " Thuỵ chưa làm nghề nông không biết rồi, khoai tây ngày trước còn tròn hơn bây giờ... " và " chả ai bảo quản trứng theo kiểu như trên đâu " nên Thụy mới lên tiếng .

      Thụy lớn lên chỉ đi học, và đi làm trong môi trường chẳng dính dáng gì đến nghề nông, nhưng không có nghĩa là không hiểu biết gì về nghề nông đâu. Mức độ hiểu biết của một người, theo Thụy nghĩ hoàn toàn không phụ thuộc vào chuyện người ấy có lăn xả vào cái nghề mà họ nói tới hay không ...

      Chuyện bảo quản trứng nữa. Ở chổ Thụy, hiện bây giờ những trại nuôi gia cầm khi vận chuyển trứng về những chợ đầu mối lớn của Thành phố thì chất vào cái sọt tre to in hệt như ảnh trên đây, dưới đáy sọt lót rơm như thế để tránh trứng bị va đập khi di chuyển ...

      Còn một chi tiết nữa Thụy muốn nói với chị, mặc dù không dính dáng gì đến Thụy cả, đó là về từ " hồ đồ " . Thụy không biết ở nơi khác thì thế nào, nhưng ở nơi Thụy sinh ra và lên, " Hồ đồ " là một từ khá " nặng nề " chỉ để người ta dùng "mắng" nhau thôi chị ạ ...

      Chào chị .

      P/S : Thụy xin lỗi Phong ca. Đây là những lời cuối cùng em nói ở một entry không còn vui nữa ... :)

      Xóa
    33. UMh... Nếu Thuỵ không nói thì F cũng không nghĩ cái từ "hồ đồ" nó nặng nề đến vậy. F nói chuyện với bạn bè, vẫn thường bị nói "cậu đừng hồ đồ như vậy". Hồ đồ không có gì gọi là mắng mỏ cả. hồ đồ có nghĩa chưa biết rõ mà đã khẳng định. F không mắng ai, Mulan lại là bạn blog của F thì càng không có ý mắng. Thuỵ nên hiểu vậy và đừng có làm chuyện quá lên theo hướng ấy.
      Nếu Thuỵ nói ở chỗ Thuỵ người ta bảo quản trứng kiểu vậy F cũng chẳng ý kiến nữa. Nếu F bảo ở chỗ F người ta bảo quản trứng trong những khay được làm bằng nhựa và giấy các tông thì Thuỵ bảo sao?
      F đã nói, bức ảnh nó vậy, không khẳng định đúng hay sai, mọi thứ là tương đối. Và F cũng nói đến hai từ "thiếu sót" và nhờ Tiêu huynh chỉ dẫn thêm đó thôi.
      Thêm nữa, từ ngữ vốn dĩ không ai sử dụng một cách "chuẩn mực" được. Ví như cái từ "lăn xả" kia của Thuỵ, F cũng thấy không vui đâu. Lăn xả cũng không phải là từ hay cho lắm, ở chỗ F.
      F đã kết luận, ai nhìn là trứng thì nó là trứng, ai thấy là khoai thì là khoai. Thuỵ nên đọc hiểu và biết F tranh luận không phải để khiến ai đó bực mình.
      Vậy nhé!
      P/s: Em xin lỗi anh...

      Xóa
    34. Có một chút tranh luận cũng vui mà PTV, VMT?
      Mình rất thích những cuộc tranh luận kiểu như này, để có dịp bọn mình thể hiện chút xíu kiến thức cho anh Tiêu Phong và các bạn không nghĩ chúng mình chỉ mỗi thơ thẩn cảm xúc đẩu đâu. 20-10 tới rồi kìa...
      Mình nghĩ anh Tiêu Phong sẽ không giận hay bực mình gì đâu, các bạn đừng ngại. Mà có khi anh ấy còn cười khoái trá ấy chứ, phải không ông anh khó chịu?

      Xóa
  2. Ảnh độc thế trời ? Tung hoành giang hồ bao nhiêu lâu nay, thủ toàn hàng độc, lâu lâu tung ra cho bà con ngẩn ngơ chơi hả Ca ?
    Mà ít quá hà, coi hổng đã Ca uiiiiiiiiiiiiiiiiiii

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Còn nhiều '' hàng '' lắm, thi thoảng bỏ ra tý cho bà con rửa mắt mà :))

      Xóa
    2. Coi rồi, mới sáng ra ngó cái hàng độc địa bà rịa của Ca em út muốn ...đập đầu vô gối tự tử , ngủ lun cho rùi.
      Ca gian quá đêêêêêeêêêê.
      Đầu độc trẻ em già hén ! :))

      Xóa
    3. Thì chính cô 8 cứ la làng là thiếu với ít quá còn gì :)), đến khi tung hàng lại bảo đầu độc :))...Khà khà... Muốn xem hàng tiếp ko ? À, cũng vì ML bảo là anh '' nghiêm túc quá '', nên sửa sai tý ty đấy :))

      Xóa
    4. Ca mà sửa sai kiểu này hoài chắc hum nào dụ Ca đi uống cà phê rùi...quoánh Ca mới được. Hì hì
      sửa sai nhiêu đó đủ roài, mắt em mới bắn lazer xong á. Ca mà cho em nghía kiểu nì hoài là em...hổng thấy đường mà ngó cái dung nhan mùa hạ của Ca nữa đó nghen. ( hù á - chứ ai sao mình vậy - ai làm bậy mình làm theo ) hé hé

      Xóa